Lezingen: Sefanja3, 14-18a; Filippenzen 4, 4-7; Lucas 3, 10-18.
Dit weekeinde/deze zondag heet ‘Gaudete’: dat betekent: ‘Verheug u’. Het staat in de eerste lezing, genomen uit het boek van de profeet Sefanja (ons Oude Testament). De man was profeet in de jaren 640-630 vóór Christus. Voorafgaande aan de tekst van vandaag zegt de profeet de mensen van Judea, met Jeruzalem als hoofdstad is, wegens wangedrag de wacht aan; daarna heeft hij ook verwijten aan omringende volken. Hij eindigt met te zeggen dat alles goed komt als Judea en Jeruzalem/Sion zich gedragen overeenkomstig Gods bedoelingen en geboden: ‘Verheug u en wees blij Jeruzalem. ‘De Heer, uw God, is bij u als een reddende held. Uitermate verheugt Hij zich om u, door zijn liefde maakt Hij u nieuw’. . Onder deze woorden schuilt een diep verlangen naar een afwezigheid van ellende en verdriet waarvan in eerdere teksten sprake was; in plaats daarvan een verlangen naar goedheid en geborgenheid. Dat verlangen van toen is er bij ons nu ook. Er is wellicht een heimwee naar tien jaar geleden, toen we een gevoel hadden van vrijheid, van permanente vooruitgang en voor velen de mogelijkheid het leven naar eigen goeddunken in te richten. De voormalige Duitse Bondskanselier Angela Merkel heeft haar eigen biografie niet voor niks ‘Vrijheid’ genoemd. Momenteel kunnen we spreken van een ‘bedreigde vrijheid’ gezien alles wat zich in onze wereld afspeelt. Wat kunnen we eraan doen? Is de vraag van velen? We moeten onze vrijheid beter verdedigen, zegt NAVO-baas Marc Rutte. Hij zegt het eigenlijk de oude Romeinen na, die al van mening waren: ‘wil je vrede dan moet je je voorbereiden op oorlog’. Het is toch erg, dat mensen en volken zó elkaar naar het leven kunnen staan, dat men zich moet verdedigen door zich te bewapenen. Ons leven, beste mensen, is er niet eenvoudiger op geworden en we zijn ons ervan bewust hoe ingewikkeld het kan zijn. In de lezing van het Evangelie vroegen de toehoorder onder welke verschillende groeperingen aan Johannes de Doper: ‘wat moeten we doen in de situatie waarin wíj leven? Johannes n bereidde het openbaar optreden van Jezus Christus voor. Hij pleitte voor een verandering van mentaliteit: inzicht in de eigen situatie en boetvaardigheid t.a.v. de geconstateerde tekorten. Hij spoorde aan bezit en leven met die niets hebben te delen; belastinginners ried hij aan niet meer te vragen dan was vastgesteld; soldaten vroeg hij niet te plunderen en tevreden te zijn met hun soldij. M.a.w. iedere categorie moest zich gedragen overeenkomstig de eigen situatie. Zo kan ieder van ons zich afvragen: wat moet ik doen om een goede mens te zijn in mijn eigen situatie: als partner, ouder t.a.v. de kinderen, familielid, t.a.v. de mensen in het dorp of de wijk waar ik woon. Hoe kan ik zelf een mens van vrede zijn, van mededogen, barmhartigheid, vergeving en verzoening, m.a.w. een mens van vrede en van liefde. Vrede begint bij onszelf, in ons hart en in onze verhouding tot elkaar. Die vrede bedoelt Jezus als Hij zegt: ‘mijn vrede geef ik u’. Tanks, raketten en drones om elkaar te bestrijden worden dan ingewisseld voor machines die zorgen voor de voedselvoorziening van allen. Mogen wij in onze eigen omgeving mensen van vrede zijn. Amen
Emeritus pastoor Reijnen