Vastenoverweging 23 februari 2024
Ezechiël 18, 21-28
Als een boosdoener zich bekeert van de zonden die hij gedaan heeft, al mijn geboden onderhoudt en handelt naar recht en wet, dan zal hij in leven blijven; hij zal niet sterven. De zonden die hij gedaan heeft worden hem niet aangerekend; om zijn goede daden zal hij in leven blijven. Zou ik soms behagen scheppen in de dood van de zondaar, luidt de godsspraak van Jahwe de Heer, en niet veel liever zien dat hij zijn leven betert en in leven blijft? Maar als een rechtvaardige van de weg der rechtvaardigheid afwijkt en kwaad gaat doen en dezelfde gruwelen bedrijft als de boosdoener, zal hij dan in leven blijven? Al zijn vroegere goede daden tellen dan niet meer mee; omdat hij afgevallen is en gezondigd heeft, zal hij sterven. Hier brengt ge tegen in: ‘De weg van de Heer is niet recht!’ Luister toch, volk van Israël: Zou mijn weg niet recht zijn? Zijn het veeleer uw wegen die niet recht zijn? Als een rechtvaardige afwijkt van de weg der gerechtigheid en kwaad gaat doen, zal hij om die reden sterven; om het kwaad dat hij gedaan heeft zal hij sterven. En als de boosdoener zich bekeert van de zonden die hij gedaan heeft en naar wet en recht handelt, dan blijft hij in leven.
Matteüs 5, 20-26
Ik zeg u: Als uw gerechtigheid die van de Schriftgeleerden en Farizeeën niet ver overtreft, zult gij zeker niet binnengaan in het Rijk der hemelen. Gij hebt gehoord, dat tot onze voorouders is gezegd: Gij zult niet doden. Wie doodt zal strafbaar zijn voor het gerecht. Maar ik zeg u: al wie vertoornd is op zijn broeder, zal strafbaar zijn voor het gerecht. En wie tot zijn broeder zegt: dwaas, zal strafbaar zijn met vuur van de hel. Als gij uw gave komt brengen naar het altaar en daar schiet u te binnen dat uw broeder iets tegen u heeft, laat dan uw gave voor het altaar achter, ga u eerst met uw broeder verzoenen en kom dan terug om uw gave aan te bieden. Haast u het eens te worden met uw tegenpartij, zolang ge nog met hem onderweg zijt; anders zou uw tegenpartij u wel eens aan de rechter kunnen overleveren, en de rechter u aan de gerechtsdienaar, en zoudt gij in de gevangenis worden geworpen.
De tekst van de oudtestamentische schrijver Ezechiël roept op tot bekering van het kwade naar het goede. God zal de persoon die een dergelijke bekering bewerkstelligt bij zichzelf belonen. Wie afdwaalt van de weg der gerechtigheid – de persoon die een rechtschapen houding en dienovereenkomstig gedrag achter zich laat – ontbeert de goddelijke genade. Aan het begin van de veertigdagentijd worden wij langs de weg van deze tekst opgeroepen om ons te bekeren: een draai te maken van het slechte naar het goede. Ons wacht dan een beloning. Daarnaast lezen we de waarschuwing om niet de weg van het goede te verlaten!
In de tekst van de evangelist Matteüs lezen wij iets soortgelijks: wij worden opgeroepen om met een zuiver geweten en reine geest te handelen in de richting van onze naasten. Wie zijn naasten niet recht in de ogen kan kijken, zal eerst verzoening moeten plegen. Zonder deze smetteloze houding is de gang naar het altaar ongewenst. In dit fragment valt de nadruk meer op de naastenliefde, de caritas.
De veertigdagentijd is nu een dikke week oud en we zien in beide teksten een duidelijke oproep tot een gewetensonderzoek. Iedereen dient in de spiegel te kijken en zich de vraag te stellen of hij zich zonder bezwaard gemoed kan oriënteren op het Paasfeest. Een goed en zuiver geweten en omzien naar de naasten zijn sleutelbegrippen.
*zoek een moment waarin u stil kunt zijn, in uzelf te keren en niet afgeleid te worden.
*neem een ontspannen houding aan. Een bewust rustige ademhaling kan hierbij helpen.
*Lees de tekst die u wordt aangereikt, laat de tekst tot u doordringen en vraag u af wat er volgens u in de tekst staat.
*Lees de tekst opnieuw en vraag u af of u nog een aanvulling vindt op wat u aanvankelijk (al) gelezen had.
* Vraag u af wat de betekenis van wat u overwogen hebt concreet kan betekenen voor uw eigen leven.
*Blijf een minuut of vijf stil, of zo gewenst langer.
*Formuleer met uw eigen woorden een gebed ter afsluiting en geef daarin weer wat in u opgekomen is in uw tijd van bezinning.
En ga verder met uw bezigheden.
Arthur Prakken