Als Winston Churchill op 13 mei 1940 zijn eerste toespraak houdt, zegt hij tot zijn medeburgers: ‘ Ik heb u niets anders te bieden dan bloed, zweet en tranen.’ Hij is de meest populaire premier geworden die Engeland ooit heeft gehad. Maar in 1945, als de WO II net is afgelopen, wordt hij afgeschreven en niet meer herkozen. Het leert ons: een boodschap die het lijden niet uit de weg gaat, slaat alleen maar aan als de omstandigheden ertoe dwingen. 
Zo is het opmerkelijk dat christenen trouw blijven aan hun geloof in landen waar ze vervolgd worden; waar men bv. wordt geëxecuteerd v.w. het bezit een bijbel zoals in Noord Korea. Van de 400.000 christenen zit 1 op de 10 in een gevangenenkamp, omdat Kim Jung-un hen ziet als bedreiging. Ook Pakistan, Irak en Iran en sommige Afrikaanse landen zijn voor christenen onveilig. Ondanks het risico van ontvoering, moord en vervolging zie je nauwelijks sporen van kerkverlating. Bij ons in het rijke en welvarende westen slaat de boodschap van Christus bij velen niet meer aan. Reclames zetten vooral aan om te genieten en Jezus’ opvattingen worden vaak beschouwd als een bedreiging voor onze levensstijl. Terwijl christenen in bedreigde gebieden trouw blijven, zien we hier in het Westen een geruisloze uittocht van velen. Maar we merken: ook in de welvaart blijft het lijden aanwezig. Het hoort bij ons leven en geen mens is er immuun voor. We ervaren dat nu wereldwijd door de pandemie van het corona-virus met veel doden en zieken als gevolg. Een samenleving die het lijden negeert en doet alsof de wereld één groot pretpark is, maakt mensen in moeilijkheden nog meer eenzaam en hulpeloos.
Jezus geeft ons de raad: ‘Kijk niet weg, maar neem je kruis op’. Geef het lijden dat er op je pad komt een plaats in je leven. Het kan een bouwsteen zijn om een beter mens te worden. Lijden, verdriet en zorgen – hoe moeilijk ook te dragen – kan mensen dicht bij elkaar brengen en het beste in hen wakker roepen. Lijden kan liefde worden. We zien bv. gebeuren bij een echtpaar: een van beiden begint te dementeren. Aanvankelijk sluimerend, maar het kan op den duur zo moeilijk worden dat de dementerende partner niet meer thuis blijven, omdat het leven voor de ander onleefbaar wordt. Het is een pijnlijk proces om dat mee te maken: dat je het contact verliest en de verzorging – na vele jaren samenzijn – aan vreemden moet overlaten, terwijl je nog steeds van je partner houdt. Heel wat tranen worden in stilte gelaten! Een diepe crisis in een mensenleven.
Jezus voorziet in zijn nachtelijk gebed de mogelijke consequenties van zijn optreden. Hij beseft dat er naast de kleine groep van zijn vrienden mensen niet bepaald op zijn boodschap zitten te wachten. Hij zou graag anders willen, maar toch. Hij vermoedt dat Hij vroeg of laat zijn opvattingen en handelwijze met zijn leven zal moeten betalen. Vooral de leiders van het volk beschouwen Hem als een bedreiging van het geloof van de voorvaderen. Wat moet je in zo’n situatie? Hoe moet je verder? Zijn leerlingen begrijpen ook niet wat Jezus wil. Petrus zegt zelfs onomwonden: ‘Heer, je moet het lijden ook niet opzoeken. Een Messias die moet lijden en sterven : dat bestaat niet!’ Jezus reageert ongekend fel op Petrus en geeft hem te verstaan: ‘ Jij bent bezig met je eigen agenda en niet met wat God wil. Jij zou me nog van de goede weg afbrengen! Terug, satan’. We weten uit ervaring dat we lijden niet hoeven te zoeken. Als we niet wegkijken of er in een boog omheen lopen, worden we er mee geconfronteerd. We komen het gewoon tegen in een partner, ouders of kinderen die dringend hulp nodig hebben; in vrienden en buren die ziek worden of tegenslagen moet verwerken. 
Noodkreten van mensen die ons bereiken via de media of acceptgiro’s. Als we horen van mensen die onderdrukt worden, laat ons dat niet onberoerd. Ook rampen als watersnood, bosbranden, aardbeving en ongelukken als in Beiroet. Het kruis waarvan Jezus spreekt: we komen het overal tegen in ons eigen leven en in dat van anderen. Het lijkt er soms op of lijden en pijn er in onze tijd niet meer mogen zijn. Alles moet snel en soepel verlopen en we hebben zoveel middelen om pijn en leed te verdrijven! De realiteit is helaas anders: zoveel mensen moeten lijden en leed doorstaan en vinden een kruis op hun pad. Niemand zal daar blij om zijn en we mogen ons ongenoegen daarover best aan God kenbaar maken. Jezus heeft tegenwerking en lijden gezien als de onvermijdelijke consequentie van oprechte liefde en zorg voor de naaste. Daarom laat Hij zich niet afbrengen van de weg die Hij meent te moeten gaan. Een weg die Hij ziet als Gods bedoeling: liefde tot het uiterste. Daarom spoort Hij ook zijn volgelingen aan hun kruis op zich te nemen. Want de mens die alles probeert te vermijden wat moeite kost, zwaar valt of risico oplevert, zal het echte leven verliezen. Overgave aan wat er op onze weg komt: het is van cruciaal belang. Misschien krijgt dat lijden en al die moeite voor mij wel betekenis, zodat ik een rijper mens, een beter christen wordt. Jezus zegt ook dat we er iets voor terugkrijgen, als we onze weg door het leven eerlijk gaan. Laten wij bidden om moed en kracht. AMEN.
