Hoogfeest, Christus, Koning van het heelal, Eys
Eindelijk weer eens St. Cecilia feest in Eys. Inderdaad, vandaag vieren wij in onze kerk het feest van St. Cecilia. Ik begroet daarom heel bijzonder ons kerkelijk zangkoor en het dameskoor Octavia. Zonder koor, zonder zang kunnen wij ons een feestelijke eucharistieviering niet voorstellen. In de zang laten mensen hun hart spreken en leggen gevoel in hun woorden door het gebruik van het muziekinstrument van de menselijke stem. Ik wil bij deze gelegenheid het koor graag ‘lof toe zwaaien’ voor de trouwe inzet voor onze parochie en voor de goed verzorgde liturgie, zoals wij die kennen. Daarbij een bijzonder ‘Jubilate’ aan de jubilarissen.
Hedy Lahaije-Boon, Leo Halmans, Tiny Hermans- Pisters, Ad Meisters
Preek:
In nalatenschappen zijn vaak bidprentjes van gestorven tijdgenoten te vinden. Naarmate mensen ouder worden vallen rondom hen heen medemensen weg. Een prentje blijft over, als een klein herinnering in woord. Het is interessant om te zien hoe elke tijd zijn eigen manier heeft waarop die prentjes worden geschreven. In de ene tijd vermeldt men alleen teksten uit de Schrift, in een andere tijd geeft men een karakterisering van de gestorvene zoals hij zijn leven heeft bekleed. Soms ook met een klein gedicht.
Wij hebben ook een jaar lang, alsof het materiaal het voor een bidprentje samengebracht was (bidprentje niet van de overledene maar van de levende), alle activiteiten en kwaliteiten van Jezus van Nazaret voor het voetlicht gehaald. We noemen Hem Profeet, Wonderdoener, Hogepriester, Gods Zoon, Mensenzoon, Goede Herder, Verlosser, Zaligmaker, Heiland. We noemen Hem Messias en één in wezen met de Vader. En als laatste titel, aan het einde van het kerkelijk jaar, voegen we er de titel ‘Koning’ aan toe.
Wat is eigenlijk de betekenis van ‘koning’ oorspronkelijk?
In de eerste lezing horen wij hoe David wordt uitgekozen om koning te zijn. De reden is: jij bent één van de onzen. Je bent aan ons gelijk, uit onze familie, ons goed gezind, wij kennen jou. Wij hebben vertrouwen in jou. Deze koning krijgt de opdracht hen te beschermen. Hij moet zorgen dat het land veilig is tegen rovers. Hij moet ervoor zorgdragen, het leven van de mensen veilig te stellen.
Het is van bijna alle tijden dat er koningen in de verleiding zijn gekomen om hun taak te benutten ten bate van zichzelf. Ze brachten geen vrede en veiligheid voor de mensen, voor wie ze koning waren. Maar zij zochten naar macht en luxe voor zichzelf. Van wat bijeengebracht werd om hun taak mogelijk te maken, namen zij op de allereerste plaats voor eigen welvaren en wat zij zichzelf ten goede wilden laten komen.
Zo ziet het koningschap van Jezus er niet uit. Hij was koning in de oorspronkelijke betekenis van het woord. Als Koning was Hij degene die ieder mens veiligheid en vrede wilde geven. Hij wilde bevrijding brengen uit de dwang van de wet, verlossing uit het isolement. Daar stond Hij voor, daarover sprak Hij en daarvoor werkte Hij.
Hij heeft er alles aan gedaan om anderen te redden. Dat is de kern van zijn optreden. Je kunt Zijn leven in het kort samenvatten: Anderen redden. Zichzelf heeft Hij niet willen redden, omdat zijn taak niet voltooid was. Tot op vandaag, blijven er mensen, die niet gered worden, mensen die tussen wal en schip raken, vertrapt worden, gemarteld, mensen die lijden aan een ongeneeslijke ziekte, mensen die het zwaar hebben op hun werk, mensen die eenzaam zijn, mensen die gewoon moeizaam leven. Zij zijn er nog steeds. Daarom heeft Hij zichzelf niet willen redden, maar heeft Hij alles gedragen en verdragen om ons duidelijk te blijven maken: “Geef om je medemens, heb aandacht voor hen die je hulp nodig hebben. Hij is het voorbeeld van Onbaatzuchtige liefde”. Bedenk wat aangericht wordt als niet liefdevol met elkaar omgegaan wordt.
Hij wilde solidair zijn met elk van hen. En in deze tijd met ieder van ons. Dat is koning zijn ten einde toe. Om die redenen werden de koningen in Israël ook zonen van God genoemd. Want zo leven kun je alleen met- en in de kracht van Gods Geest.
Wanneer je niet meer beter kunt maken, geen mogelijkheden meer ziet om te redden, dan is het enige wat je nog kunt doen, naast die ander gaan staan en meemaken (invoelen) wat die ander meemaakt. Dat is wat Jezus heeft gedaan tot het einde toe. En daarom mogen wij Hem: ‘Onze Koning’ noemen. Daarom mogen wij weten dat, wat ons ook overkomt, wij Hem en in Hem, God aan onze zijde zullen vinden. Amen.
Kapelaan Siju (zondag 20-11-2022 om 9.45 uur)
CHRISTUS KONING C 2022
Lezingen 2 Samuel 5, 1-3; Kolossenzen 1, 12-20; Lucas 23, 35-43.
Dit weekeinde van 19/20 november vieren we in de katholieke kerk op het einde van dit kerkelijk jaar het feest van Christus Koning. De volgende week begint een nieuw kerkelijk jaar met de 1e Zondag van de Advent. Christus Koning is nog niet zulk een oud feest. In 1925 werd het door paus Pius XI ingesteld. ‘Christus koning van het heelal’ was een feest van zelfbewuste katholieke christenen. Het was de tijd van de zogenoemde ‘volkskerk’ waarin het voor katholiek gedoopten normaal was dat men deelnam aan het kerkelijk leven, godsdienstig en maatschappelijk. Tegenwoordig is Christus Koning eerder een gelegenheid om stil te staan bij de aard van Jezus’ Koningschap. Zijn uitgangspunt is zo anders dan dat van heersers die onze wereld leiding geven. Zijn alle die heersers slecht? Dat zal niemand in ernst kunnen beweren. Er zijn ook heel wat integer, oprecht, hun onderdanen toegedaan. Maar wellicht nu vooral worden we gewaar dat er heel verschillende bestuurssystemen zijn op onze aardbol waarbij mensen heel verschillend door degenen die de baas zijn behandeld worden. Denk aan Qatar waar het wereldkampioenschap gehouden wordt en niet zozeer de kritiek van het Westen maar de verhalen aldaar van de gastarbeiders, zichtbaar op de TV. Denk aan Iran waar grote protesten gaande zijn tegen het gebrek aan vrijheid. Denk aan Rusland met machthebbers die andere volken ondergeschikt willen maken aan hun droom van het grote Russische rijk. Denk aan ons eigen zogenoemde democratische systeem met zijn slavernij verleden. Momenteel lijkt ook dat soms in zijn voegen te kraken door complotdenkers en andere anti-krachten.
Als je dan aan Christus koning denkt zie je een figuur voor Pilatus staan, bestuurder namens de aan de macht zijnde Romeinen, van de ene kant armzalig, want overgeleverd; van de andere kant zichzelf bewust van zijn opdracht bevrijding te brengen aan mensen gekwetst in hun bestaan om redenen van hoogmoed tot en met hun ervaring van eindigheid; en alles wat daartussen ligt. Zijn houding is die van nederige en evengoed zelfbewuste dienstbaarheid, waarvoor Hij zijn leven inzet. Hij weet waarover Hij het heeft en wat heilzaam is voor iedere mens: liefde, aandacht, betrokkenheid, hulp en ondersteuning van leven, vergeving en barmhartigheid. Daar gaat niets boven. Hij noemt zichzelf graag een van ons, ‘Mensenzoon’, en wordt herkend als waarachtig ‘Zoon van God’; als iemand die helemaal leeft op de manier zoals God bedoeld heeft. Profeten droomden al jaren over Hem die ervoor zou zorgen, dat God werkelijk God van zijn volk zou zijn en de mensen werkelijk Gods volk.
Het zou voor de mensheid van nu goed zijn, als zijn stem ook in deze tijd gehoord zou worden. Zelf heeft Hij daar zo zijn vragen bij: ‘Zal de Mensenzoon bij zijn terugkeer het geloof op aarde vinden’ Lucas 18,8). Hij bedoelt daarmee het geloof, dat zijn manier van mensenzijn aanneemt in liefde’, de basis van alle goede menselijke eigenschappen. Jezus vraagt dat aan zijn mensen om hen te prikkelen werk te maken zijn manier van Koning-zijn, zijn kijk op mens-zijn van invloed te laten zijn op hun eigen gedrag.
Christus Koning dreigt te verliezen. Uiteindelijk levert de Romeinse landvoogd Pilatus hem over om gekruisigd te worden. Maar zijn betekenis wordt herkend en erkend door de man die wij de ‘goede moordenaar’ zijn gaan noemen. Hij is zich zijn schuld bewust; hij is rouwmoedig en staat open voor vergeving en genezing; hij vertrouwt zich toe aan Jezus en diens koninkrijk. Hij zegt: Jezus, denk aan mij wanneer u in uw koninkrijk gekomen bent. En Jezus: Vandaag nog zul je met Mij zijn in het paradijs’. Heel Gods liefdevolle barmhartigheid en het geven van heelheid aan de mens in zijn nood liggen opgesloten in deze woorden van Jezus. Op die manier is Hij koning, liefdevol, mens nabij en betrokken. Aan ons is toevertrouwd van ons geloof in Hem te getuigen in de wereld waarin wij leven.
Emeritus pastoor Reijnen (zaterdag 19 november 2022 om 19.00 uur)