Jezus vertelt dat de hemelse Vader te werk gaat als een echte wijnbouwer. Weelderige ranken die geen vrucht dragen snoeit Hij weg. En wie wel eens gewandeld heeft in een wijngaard, ziet wat er met die weggesnoeide ranken gebeurt. In korte tijd veranderen de frisse ranken in verlept loof en verdorren. Ze komen bij het afval . Het beeld van de wijnstok dat Jezus gebruikt, kun je ook vervangen door een plant of een bloem met zijn stengel enerzijds en de bladeren en knoppen anderzijds . De stengel staat in de grond of in water en haalt voedsel en vocht naar boven, zodat die plant kan bloeien en zijn mooie kleuren krijgt. Als je blaadjes los trekt of wegknipt, krijgen ze geen voedsel meer, worden ze slap, verdwijnen de kleuren en verdorren ze. Nou zegt Jezus vandaag: ‘Ik ben als de stengel, jullie zijn de knoppen. Raak je los van de stengel, dan kun je niets meer. Dan krimp je ineen en je verdort. Je kleuren worden flets en tenslotte val je uit elkaar’. U begrijpt dat het hier gaat om de binnenkant van ons christen – zijn. Geloven is niet zoiets als een label, die je aan een koffer kunt hangen en er ook weer van af kunt halen of als een kleurtje dat je morgen door een ander kunt vervangen. Geloof is als gist dat het hele deeg doet rijzen. Het gaat door merg en been of zoals de Bijbel zegt: het doorgrondt hart en nieren. Geloof maakt ons tot een ander mens. Daarover spreekt Jezus, als Hij het beeld gebruikt van de wijnstok en de ranken of – zoals wij zeggen – over de stengels, bladeren en bloesems. Hij spoort zijn leerlingen aan: ‘Blijf in Mij, blijf verbonden met de stengel, dan blijf Ik in jullie. Dan komen de levenssappen die je van Mij krijgt in jullie. Los van Mij gaat niets, kom je niet tot bloei, komt er niets uit!’. Niet de stengel draagt vruchten. Die ontstaan als de bloesem bevrucht wordt en het weer meewerkt. De kwaliteit van de vruchten zal des te beter zijn in de mate dat de verbinding met de stengel optimaal is. Hoe intenser wij met die voedende stengel verbonden zijn, des te zuiverder zal onze blik/kijk zijn en de inschatting van wat onze samenleving nodig heeft om tot Gods koninkrijk uit te groeien en wat daarbij van ons verwacht wordt. We stellen dan de juiste vragen, niet alleen in ons bidden, maar ook als het gaat om ons handelen. We maken de juiste keuzes en stellen de goede prioriteiten. We dragen overvloedig vrucht en geven zo de Eeuwige – die Jezus ‘mijn Vader’ noemt – de eer die Hem toekomt. Zoals het een teler niet alleen gaat om de hoeveelheid vruchten die hij oogst, maar ook om de kwaliteit ervan, zo gaat het God ook en vooral om de kwaliteit van ons doen en laten, de liefde die eruit spreekt. Zoals ieder die verantwoordelijkheid draagt, of dat nou is voor een tuin, een stuk land, een gezin, een gemeenschap of bedrijf, zo maakt Jezus duidelijk dat kiezen voor groei ook het maken van keuzes met zich meebrengt. Immers niet alles is vruchtbaar. In een bos dat je maar laat doorgroeien, zal op zeker moment het kleine groen dicht bij de grond afsterven, omdat het geen licht meer krijgt. Pas als je wat bomen rooit, krijgen lagere struiken en planten de ruimte en het licht dat ze nodig hebben om te groeien. Zo moet een fruitteler degelijk snoeien. Een wijnbouwer moet niet alleen het overtollige loof wegsnoeien, maar ook een aantal ranken en vruchten om de druiven aan andere trossen dikker te laten worden. Ook groei als christen vraagt van ons om bewuste keuzes. Want niet al onze mogelijkheden zijn vruchtbaar. Wij hebben het licht, de wijsheid en de moed van de H. Geest nodig om vakkundig te snoeien, om de juiste keuzes te maken en daar dan ook voor te gaan en vol te houden! We horen wel eens verhalen van mensen die goed zijn in het zgn. ‘multitasken’ of te wel bezig zijn met meerdere dingen tegelijk.
Je kunt je afvragen of dat wel zo verstandig is. Zo zie je bv. soms jongeren fietsen die druk in de weer zijn met hun mobieltje, terwijl je zelf ogen en oren de kost moet geven om veilig deel te nemen aan het verkeer. Dagelijks komt er veel informatie op ons af. Hoe ga je daar zo mee om dat ze een bijdrage levert aan jouw geluk en dat van anderen? Hopelijk niet als hamsters die niets willen missen. Want niet alles kan vrucht dragen! Zo hebben we legio mogelijkheden om te communiceren en wat zien we: veel mensen geven te kennen dat ze zich eenzaam voelen. Hoewel velen streven naar vrijheid en onafhankelijkheid, denk ik dat gemeenschapszin vruchtbaarder is voor menselijk welzijn en geluk. Jezus’ woorden pleiten voor verbondenheid, niet alleen met onze naasten, maar ook met onze geloofsgenoten. In de viering van het weekend komen we als christenen samen rond Jezus, de Heer. Als we die samenkomst loslaten, lopen we dan niet het risico los te raken van de stengel, de wijnstok die Hij is, de stam die ons voedt met zijn Woord? Dat wij onvoldoende de zichtbare tekens zien van zijn aanwezigheid onder ons? Wij worden dan niet meer gevoed met de Brood dat de Heer ons aanreikt en dat ons met Hem verbindt en dat ons stimuleert en sterkt op Hem te lijken. We missen dan de levende geloofsgemeenschap om ons heen, teken dat Hij als de Verrezene in ons midden aanwezig is. ‘Blijf in Mij, dan blijf Ik in u’, zegt Jezus en vraag wat je wilt. Dan draag je goede vruchten. Bidden wij dat het zo mag zijn.
AMEN.
