Lezingen: 1 Samuel 3, 3b-10.19; 1 Korintiërs 6, 13c-15a.17-20; Johannes 1, 35-42
Crisistijden, beste mensen, doen zich in onze menselijke geschiedenis regelmatig voor. Dat gebeurt op het gebied van de gezondheid, denk aan de pest- en recenter hiv en ebola epidemieën; denk aan de coronapandemie van nu. Op het gebied van de natuur; denk aan tsunami’s, aardbevingen en aardverschuivingen (dezer dagen in Sulawesi); op het gebied van de economie: denk aan de crisis wereldwijd in 2008. Op het gebied van de religie: denk aan godsdienstige crises zoals die zich in de tijd van Samuel in Israël voordeed. De auteur van het 1e Boek Samuel begint zijn relaas met de opmerking dat ‘het woord van de Ene een zeldzaamheid was en een visioen niet dikwijls voorkwam’. De godsdienst zat in het slob. God werd niet meer als ‘aanwezig’ ervaren en had geen plaats meer in het leven van zijn mensen. Het klinkt ons in deze tijd niet vreemd in de oren. Crises hebben hun plaats in de mensengeschiedenis, ook in die van ons. Maar er staan ook steeds mensen op die nieuwe wegen wijzen. Daar zijn voorbeelden van.
In de geloofsgeschiedenis van Israël doet zich naar het verhaal van vandaag iets bijzonders voor Het blijkt doorslaggevend voor de daarop volgende periode. Moeder Hanna, een gelovige vrouw op leeftijd, ziet haar onophoudelijk bidden verhoord. Ze krijgt nog een zoontje dat ze in het heiligdom, op dat moment in de plaats Silo, uit dankbaarheid aan God toewijdt. Voor zijn opvoeding vertrouwt ze haar kind toe aan de hogepriester Eli wiens zonen, priesters van het heiligdom de eredienst te schande maken. Samuel voelt zich geroepen daar verandering in aan te brengen en beleeft dat in een nachtelijk visioen waarin God hem tot drie keer toe roept. Samuel wordt geroepen en stelt zich beschikbaar. Hij wordt degene, die de overgang van Gods volk begeleidt in en periode van crisis van bestuursvorm maar ook van de godsdienstigheid. He bestuur wordt toevertrouwd aan een koning. Profeten zien er voortaan op toe, dat bestuur en volk beantwoorden aan Gods bedoelingen volgens de Tien Geboden. Vandaag vermeldt ook het Evangelie een roepingsverhaal. Een paar leerlingen van Johannes de Doper zijn nieuwsgierig geworden door de woorden van Johannes ‘zie het Lam Gods’ (Jesaja 53, 7). Ze gaan achter Jezus aan die hen vraagt ‘wat zoeken jullie?’ Ze antwoorden: ‘waar houdt U verblijf?’ Het is een vraag om toegelaten te worden tot Jezus’ leefwereld. Waar bezielt die Jezus? Het wordt een ontmoeting, die hun verdere leven bepaalt Als Andreas’ broer Simon ook nog meegaat krijgt die al meteen een nieuwe naam die beantwoordt aan zijn roeping: Petrus, de rots waarop Jezus’ gemeenschap wordt gebouwd. Petrus en Andreas, vissers van beroep, worden met Jacobus en Johannes zijn eerste leerlingen. Uitnodiging (roeping) ‘kom en zie’ en daarop ingaan.
We beleven momenteel een crisistijd wat betreft onze gezondheid door de pandemie, maar ook in de politiek –denk aan de val van het kabinet t.g.v. de toeslagaffaire met meer dan 20.000 gedupeerden. Denk aan de christelijke geloofsgemeenschappen. We zoeken we naar de juiste weg in deze tijd nu 80 % van de Nederlandse bevolking niet of nauwelijks nog in een kerk komt. De gemeente vraagt zich af wat er met de gebouwen gaat gebeuren. Door die crises op verschillende terreinen vragen velen zich af of onze manier van leven wel zo goed was, of ons politieke systeem niet eens goed doorgelicht moet worden; of de kerken nog wel beantwoorden aan wat het Evangelie ons aan rijkdom biedt en aan roeping inhoudt Wat dit laatste betreft streeft Paus Franciscus op naar een geloofsgemeenschap van mondige gelovigen. Ze zijn toegerust met hun eigen gaven, die erkend dienen te worden. Maar ze moeten ook bereid zijn, die in te zetten voor de kwaliteit van leven van de gemeenschap op basis van het Evangelie. De paus baseert zich daarbij op het 2e Vaticaans concilie (zestiger jaren van de vorige eeuw. Hij zegt: Ieder van ons is geroepen in crisistijd het evangelie van liefde te beleven in de wereld van nu; heilzaam daarin aanwezig te zijn door eraan bij te dragen, dat crises worden overwonnen in gerechtigheid en waarheid.
Pastoor A. Reijnen.