Lezingen: Exodus 17, 3-7; Romeinen 5, 1-2.5-8; Johannes 4, 5-42
Misschien, beste mensen, kunnen de verhalen van vandaag uit onze heilige Schrift ons inzicht geven op onze huidige situatie. Die situatie was voor de mensen van toen verre van gemakkelijk, weg uit de slavernij, door de tocht door de woestijn op de proef gesteld op weg naar een land van vrijheid en beter leven. Maar ook onze eigen situatie is verre van gemakkelijk vergeleken met een jaar of wat geleden, toen wij dachten al in een land van welvaart en vrijheid te leven. Je zou kunnen zeggen, dat we momenteel door de gebeurtenissen wereldwijd op de proef worden gesteld. Wat ons overkomt valt niet mee. Er vallen er veel protesten en verwijten t.a.v. overheid, instellingen van overheid en bedrijfsleven; politieke partijen en personen die tekort schieten door grensoverschrijdend gedrag. Hoe is onze vrijheid ingevuld? Niet alles is negatief. Denken we aan al de mensen die zich dagelijks inzetten in zorg voor de medemens, in werken aan een leefbare wereld. Maar evengoed we worden op de proef gesteld, zoals het volk vroeger. Ze stonden voor de vraag: willen we vrijheid en wat hebben we ervoor over of willen we terug naar de vleespotten van Egypte maar dan wel onder het juk van de slavernij. Ook dat laatste is zo’n woord dat tegenwoordig vaak valt gezien ons verleden. Vrijheid is moeilijk, kan niet zonder verantwoordelijkheid, die inzet vraagt en offers met zich meebrengt. Een karige en minder gemakkelijke periode brengt tot klagen en aanklacht. God en leider Mozes werden er toen mee geconfronteerd. De klacht van het ongemak en van de ongemakkelijke kant van het leven. Lijkt onze situatie hier en nu niet enigszins op de tijd van vroeger? Oekraïne, bijvoorbeeld, waar de vrijheid van het land en van ons op het spel staan. Oekraïners zetten er hun leven voor op het spel. De gevolgen laten zich wereldwijd voelen. Europa kiest momenteel de niet gemakkelijke vrijheid, gepaard momenteel met inflatie en prijsverhogingen. Maar er zijn ook mensen dat terugverlangt naar het gemak van het Russisch gas. Voor ons echter ook de vraag : houden we het uit nu onze vrijheid zoveel van ons vraagt? Zijn we daarbij als natie ook bereid de mensen beneden de armoede grens, momenteel ruim 800.000 volgend jaar ongeveer een miljoen, in het bestrijden van hun armoede te helpen? Zijn we bereid zo met onze schepping om te gaan dat leven mogelijk blijft? En wat hebben we daarvoor over?
Er is vandaag ook nog een ander verhaal uit de Bijbel dat gaat over inzicht in ‘n eigen situatie. Het is het verhaal van het gesprek van Jezus met de Samaritaanse vrouw bij de waterput uit het Evangelie van Johannes. Jezus schept ruimte. Als Jood trekt hij zich niets ervan aan dat Joden en Samaritanen vijandig staan t.o.v. elkaar. Het Hem namelijk om de vrouw als mens. Tot verwondering van de Samaritaanse vrouw, bezig met het putten van water. vraagt Jezus, een Joodse man, haar te drinken. Als ze haar verwondering uit laat Jezus merken, dat Hij een profeet is bekommerd ook om het geestelijk heil van de mensen. Waar zij bidden is niet belangrijk als het maar ín Geest en Waarheid gebeurt. Jezus confronteert de vrouw met haar persoonlijke situatie: hoe is zij omgegaan met de mannen met wie ze een relatie is aangegaan? Vol verwondering, misschien wel verbijstering loopt de vrouw terug naar huis en vertelt links en rechts wat haar is overkomen. Zou Jezus soms de Messias zijn, de profeet van Gods plan van liefde? Nieuwsgierig geworden gaan een aantal mensen met haar mee, zodat Jezus de kans krijgt zijn Goede Tijding ook aan de Samaritanen te brengen. Velen geloven Hem nu op zijn woord. Jezus’ Goede Tijding wordt ons aangereikt. Veertigdagentijd, voor ons een tijd om stil te staan bij onze situatie, die van onze wereld en die van ons individueel. Mogen wij mensen zijn van Geest en Waarheid, kiezen voor de vrijheid, die bij ons past als kinderen van God, mensen van liefde, bereid om armen en noodlijdenden te helpen die ondersteuning nodig hebben. De Vastenactie biedt daartoe de mogelijkheid Amen.
Emeritus pastoor Reijnen.
