Lezingen: Sefanja 3, 14-18a; Filippenzen 4, 4-7; Lucas 3, 10-18
Zoals wij in onze tijd leven, in ónze omstandigheden, met ónze (on)mogelijkheden, zo ook vroeger. Zo ook in de tijd van Sefanja, profeet in Judea van 640-630 vóór Christus. Hij heeft een heldere kijk op de problemen van die tijd; hij wijst zijn mensen op hun gebrek aan gerechtigheid; op de zelfgenoegzaamheid, op het egoïsme van die in welvaart leven en zich niet bekommeren om de armen; hij wijst op corruptie en bedrog van leidinggevenden, Inclusief priesters en valse profeten. Zij leven zonder zich om de 10 Geboden uit de Wet van Mozes te bekommeren. Die geboden probeerden toch de juiste verhoudingen van mensen onderling en met God te dienen. 
Sefanja voorspelt onheil als men zo door blijft gaan. Men tast het leven in gerechtigheid en vrede van binnenuit aan. Maar ook volken uit de omgeving, die Juda in zijn bestaan bedreigen krijgen ervan langs. Ook hen zal onheil treffen. Het zijn echter niet Sefanja’s laatste woorden. Integendeel, hij spoort allen aan om blij te zijn zich ervan bewust dat God te midden van hen leeft. God houdt van zijn volk zoals bruidegom en bruid van elkaar houden. Johannes de Doper leefde in zíjn tijd in zíjn omstandigheden. Er was ook toen het een en ander mis. Ook in zijn tijd waren leidinggevenden corrupt en vol van eigenbelang. Het gewone volk werd opgezadeld met voorschriften waaraan leidinggevenden zelf zich niet hielden. Aan armen, behoeftigen en eenzamen keek men voorbij. Zij werden verwaarloosd. Johannes de Doper, gevormd in de karigheid van de woestijn, door niets afgeleid van de grondwaarden van het leven, vond het tijd om zijn stem te laten horen. Hij riep degenen, die naar hem kwamen luisteren op hun levenswijze te herzien om toegang te krijgen tot het Rijk der hemelen, het Rijk van God. Ter bevestiging van hun ommekeer doopte hij hen met water uit de Jordaan. De auteur van het Evangelie van Lucas beschrijft hoe hij ieder die vragen had over hoe hij moest leven een antwoord gaf: delen van je bezit, niet meer belasting vragen dan is vastgesteld, je macht niet misbruiken. Johannes wees op zijn rol als voorbereider op de komst van een door heel de geschiedenis verlangde en verwachte Jezus (gezalfde) van God. Hij, de Man die komen moest om het Rijk van God nu al zichtbaar te maken in onze wereld door zijn manier van leven. We gedenken zijn komst in onze wereld met Kerstmis.
Als we de benadering van Sefanja en Johannes de Doper in hún omstandigheden overdenken, moeten we dan niet constateren, dat ónze omstandigheden op de hunne lijken? Er is veel dreiging in onze wereld, niet alleen van de kant van de covid-19-pandemie , maar ook door geweld en oorlog, drang anderen te overheersen, uitbuiting en eigentijdse vormen van slavernij. Aan ons is de aarde gegeven met al wat daarop is, mensen, dieren, planten, grondstoffen. Hoe zijn we ermee omgegaan, hoe gaan we ermee om? Zijn we uit onszelf integer genoeg? Hebben we wat aan de aanwijzingen van profeten als Sefanja en Johannes de Doper, Jezus, Godsman bij uitstek? Doet God ertoe?? Je zou kunnen zeggen, dat God de Benaming is van al wat er aan goeds, rechtvaardigs, liefdevols in ons is gelegd en in ons leeft, zelfs in de mens die zich ervoor afgesloten heeft. God doet ertoe op de manier waarop Jezus Hem ons heeft voorgesteld in, bijvoorbeeld het ‘Onze Vader’. Het is jammer, dat een grote menigte mensen Hem kwijt is en daardoor de permanente oproep en opgave om een goed, liefdevol, mededogend, begripvol, vergevend mens te zijn. Met de ogen van nu bekeken is de dominante positie van de Kerk van 60 jaar geleden noodzakelijk veranderd. Binnen de Kerk van nu hebben we de ruimte, de vrijheid maar ook de verantwoordelijkheid te leven vanuit het Evangelie van Jezus en zijn aanwijzingen om te kunnen behoren bij het Rijk van God. Daarin is de liefde voor ‘God-met –ons’ en medemens bron van onze blijschap. ‘Daarom zondag ‘gaudete’, laat ons blij zijn. AR
