Skip to main content
Preken

Preken met en rond kerstmis 2020.

By 26 december 2020No Comments

 

25 -12-2020  Kerstmis een blijde boodschap voor heel het volk. (pastor Franssen)

Een Kerstfeest als dit jaar hebben de meesten van ons niet eerder meegemaakt Een virus dat de hele wereld plat slaat en lam legt: we zijn er terecht bang voor. We moeten ons beperkingen opleggen, want we willen geen onnodige risico’s voor anderen en voor ons zelf. Meer dan ooit merken wij dat het leven niet maakbaar is en dat wij het niet zelf in de hand hebben. Ondanks alles hebben wij behoefte om dit feest te vieren, misschien nog meer dan anders. Door de versiering,  sterke aandacht voor eten en drinken, kortom alle uiterlijkheden dreigen we makkelijk te vergeten waar het met Kerstmis om begonnen is. Wij herdenken Jezus’ geboorte en zijn komen in deze wereld.  Een groot Mysterie dat de onnoembare God ons menselijk leven komt delen om – zoals de H. Alphonsus zegt – om met ons in gesprek te gaan als met goede vrienden. De boodschap ven Kerstmis is er niet om ons  de les te lezen. De engel die aan de herders verschijnt zegt: ‘Ik heb voor jullie een vreugdevolle boodschap die voor heel het volk bestemd is. Heden is voor jullie een Redder geboren in de stad van David. Zijn Naam is Christus, de Heer’. Een boodschap die onze nieuwsgierigheid wil prikkelen en ons tot verwondering wil brengen voor het grote Geheim dat God in Jezus bij ons heeft willen wonen. In allerlei toonaarden zeggen de Evangelieverhalen dat die onvoorstelbare God een voorkeur heeft voor armen en eenvoudigen, voor vluchtelingen en vreemdelingen, en voor alle mensen van goede wil. Wat door de profeten eeuwen lang is voorzegd en beloofd, is een feit geworden. Het gebeurt echter zo eenvoudig en zonder ophef,  dat de meeste landgenoten van Jezus het niet in de gaten hebben en er geen acht op slaan. Het Kerstkind eist geen aandacht op een dwingende manier, maar de engel spoort de herders enkel aan om naar Bethlehem te gaan en met eigen ogen te zien wat er gebeurd is. Geen paleis, eenvoud is troef: een kwetsbaar Kind, geboren in een stal of grot, te midden van dieren. Blijkbaar was er geen plaats in een herberg. Zijn ouders zijn eenvoudige mensen. Met de herders worden wij uitgenodigd onze ogen en oren en ons hart wijd open te zetten voor het goede nieuws van de engel. Hij spreekt van een Redder die geboren is, iemand die bevrijding zal brengen van zaken  die druk leggen op ons leven zoals angsten en zorgen, armoede en geweld, ziekte en schuld. Hij doet niet al onze moeilijkheden als sneeuw voor de zon verdwijnen, maar wijst ons wel wegen naar bevrijding en gaat ons daarop voor. Hij geeft kracht, moed en vertrouwen om daaraan te werken.

Op dit feest geen waarschuwende woorden, ondanks alle onheil dat er nog steeds is, maar vooral liederen en muziek om Gods lof te zingen, gedichten en verhalen die ons in verwondering brengen vanwege het grote Geheim dat zich in Jezus’ geboorte aan ons bekend maakt.  Als ik in deze dagen goede wensen ontvang, gebeurt dat vaak met gedichten of verhalen. Door sommige word ik echt geraakt en die bewaar ik. Enkele daarvan wil ik graag met U delen. Zo schrijft iemand: ‘Als het lied van de engel verstomt, als de ster verdwijnt uit het firmament,  als koningen en wijzen naar huis zijn, als de herders weer bij hun kudden zijn, dan begint het werk van Kerstmis: een vriend zijn voor wie eenzaam is, partij kiezen voor wie uitgerangeerd is, toekomst creëren voor kinderen, getuigen dat armoede onrecht is, elkaars hoeder zijn.’   Een ander schrijft: ‘Waar de ster toen in het holst van de nacht bleef stilstaan, kwam God tot ons, klein en kwetsbaar als een pasgeboren Kind. Waar mensen vandaag in de stilte van de nacht mogen thuis komen  bij elkaar, breken en delen, met herders en wijzen, met vriend en vreemde, blijft de ster telkens opnieuw even stilstaan. Waar gij en ik morgen teder en oprecht, kwetsbaar en vol vertrouwen durven zeggen en ervaren ‘ WEES NIET BANG, IK ZAL ER ZIJN VOOR JOU’  komt God steeds opnieuw tot ons.’ Een ander gebruikt een tekst van dichter K. Gelaude ‘Het is Gods manier om geruisloos en iedere keer anders op aarde te verschijnen. Mensen van goede wil volgen de ster die naar de ander leidt. En met de ogen van hun ziel zullen zij overal het kind herkennen. Mensen van goede wil geloven, ondanks de feiten dat vrede kan in deze wereld. En dat menswording geen zeldzaam mooi verhaal van lang geleden is, maar iets dat kan gebeuren, nu en elke dag opnieuw’.  Een aansporing van  de H. Alphonsus tot besluit: ‘God werd mens om met ons in gesprek te kunnen gaan als met een vriend. Spreek met God van persoon tot persoon op een vertrouwelijke manier als met de beste vriend die je hebt. God vindt genoegen in intimiteit met jou. Bespreek al je aangelegenheden met God, je plannen, je problemen, je angsten, alles wat je ter harte gaat zoals een vriend zonder je in het minst bezwaard  te voelen. God zal niet nalaten je antwoord te geven. Hij zal zelf laten horen, niet door een stem die onze oren bereikt, maar eerder door een stem die ons hart goed herkent.’

Met deze gedachten wens ik U allen een ZALIG KERSTFEEST.  AMEN.

********************

Zaterdag 26 december: 2e kerstdag 2020 Heilige Stefanus. (meneer pastoor Reijnen)

Lezingen: Handelingen 6, 8-10.7, 54-60; Matteüs 10, 17-22

INLEIDING. Normaal zou dit de zondag van Hanzon Vocaal zijn geweest met eigen thema en teksten en liederen, naar eigen keuze. Maar in coronatijd is alles anders zo ook vandaag. Liturgisch gezien staat op deze dag de gedachtenis van de H. Stefanus. Hij werd omgebracht omwille van zijn geloof. Dat lijkt wat merkwaardig zo na de feestelijke gedachtenis van de geboorte van Jezus waaromheen wij graag romantische en vredige gedachten koesteren. We verlangen immers naar een wereld van goedheid en vrede. Een pas geboren kind,, in dit geval  de pas geboren Jezus,  werd door de engel aangeduid als een redder van Godswege bestemd voor  heel het volk. Een romantisch leven had hij niet want het liep uit op zijn kruisdood. Goedheid, vrede, liefde, waarheid en gerechtigheid worden niet altijd gekoesterd maar vaak ook geweld aangedaan. Ook in het geval van Stefanus. Laten we daar aanstonds nog even bij stil staan.

OVERWEGING

Woensdag 25 november stonden heel wat kerken in een rood licht, de kathedraal van Roermond, de kathedraal van den Bosch, maar ook veel parochiekerken, zoals die van onze cluster Morgenster. De actie was georganiseerd door ‘Kerk in Nood’ om de vervolgde christenen wereldwijd te gedenken. Wij voegden daaraan toe ‘alle mensen, die omwille van hun  geloof of levensovertuiging worden vervolgd, zonder dat die aanleiding geven tot het toebrengen van schade aan de mensengemeenschap. Het is onder mensen lang niet altijd vanzelfsprekend dat de beschouwingen en overtuigingen, die waarheid en gerechtigheid dienen zonder zelf gewelddadig te zijn, worden gewaardeerd. Vaak blijken die waarden uiterst kwetsbaar te zijn en daarmee ook de mensen die deze waarden vertegenwoordigen. We zien dat ook bij Stefanus, een van de eerste door de apostelen aangesteld welzijnswerkers onder de christenen, die uit de Griekse cultuur stamden. Discriminatie noemen we dat tegenwoordig. Zij voelden zich achtergesteld bij de christenen, die uit het Jeruzalemse  Jodendom afkomstig waren. Om die achterstelling op te heffen werden de diakens aangesteld.  De eerste van hen was Stefanus.  Stefanus kon echter meer. Hij was een intelligent man, goed ingeleid in het geloof in Jezus Christus en een goed spreker en debater.

Zijn geloofsovertuiging en het feit dat zijn tegenstanders niet tegen hem opgewassen waren heeft hem de das omgedaan. Hij werd gestenigd. Maar met al zijn kwetsbaarheid en de kwetsbaarheid van het geloof in Jezus Christus, een van ons maar ook Gods mens geworden Zoon, hielp zijn overtuiging he stand te houden. Symbool daarvoor zijn de woorden: Stefanus richtte zijn blik op de hemel en zei: Ik zie de hemel open en Jezus, de Mensenzoon, staande aan Gods rechterhand’.  Vanuit die overtuiging leefde Stefanus. Hij beschouwde als zijn redding, zo dat hij daar zijn leven voor over kon hebben. Vanuit dat geloof bad Stefanus zoals Jezus  voor degenen die hem zijn dood aandeden.

De boodschap van Jezus zet mensen niet tegen elkaar op, ofschoon ze menigmaal wel zo werd verstaan. De boodschap  van Jezus is er een van niet schaden en elkaar weldoen. Zijn boodschap is die van de liefde, die zichzelf op de achtergrond durft te plaatsen om de ander te dienen. Daarin geloofde Stefanus, daarin lag zijn dienstwerk voor de Grieks sprekende christenen, die tekort kwamen.

In het evangelie van Matteüs waarschuwt Jezus zijn volgelingen zich in acht te nemen voor de mensen. Het woord ‘mensen’ heeft hier een negatieve klank. Bedoeld zijn degenen, die hun medemensen vervolgen om hun christelijke levensovertuiging of in de lijn daarvan ligt. Ieder mens immers, die zich bekommert om zijn  medemens in nood, handelt in de lijn van Jezus Christus. Het Evangelie geeft dat zelf aan in het verhaal van de barmhartige Samaritaan, geen lid van het zich Gods volk noemende Joodse volk, maar wel de naaste voor de berooide medemens, die hij aantrof op zijn levenspad. ‘De mensen’ in dit stukje Evangelie dat we vandaag gelezen hebben zijn diegenen, die het goede niet kunnen verdragen en zich ertegen verzetten. Daar kunnen we ons ook in onze tijd at bij voorstellen als we denken aan degenen, die zich agressief gedragen ten zorgpersoneel in ziekenhuize en daarbuiten, tegen politieagenten en orde handhavers, tegen brandweer en hulpverleners. Laten we tijdens deze gedachtenis van Stefanus allen indachtig zijn die zich met inzet van hun leven wijden aan hun werk ten dienste van hun medemensen. En wat ons betreft, laten we achter hen staan en waar we kunnen eraan meewerken, dat zij hun zegenrijk werk kunnen uitvoeren. AR

********************

Zaterdag 26 december: 2e kerstdag 2020 Heilige Stefanus. (pastor Franssen)

Van wie de uitspraak komt weet ik niet, maar ze geeft wel stof tot nadenken. Ze luidt: ‘ Een samenleving die geen dromen meer heeft verwildert’.’ Uit ervaring weten wij: mensen die nog durven dromen, laten zich niet vastpinnen op feitelijke situaties. Ze laten zich niet klem zetten door wetten en tradities, maar durven geloven dat het ook anders kan dan het feitelijk toegaat. Als je je verantwoordelijk voelt voor anderen, dan leeft er hoop in je hart. Als we ons echt op anderen betrokken voelen, durven  we geloven dat die anderen tot meer in staat zijn dan ze feitelijk laten zien. Er is dan sprake van vertrouwen en vertrouwen roept het beste in een mens wakker. Waar vertrouwen is, bloeien er vaak dingen op die je niet voor mogelijk hebt gehouden. Het schept zoiets als een oase in een dorre werkelijkheid.

In een gedicht dat Toon Hermans schreef over een van zijn kleinkinderen zegt hij dat hij een stukje van de hemel heeft gezien en geproefd. Nou is het normaal dat grootouders dol zijn op hun kleinkinderen, maar Toon laat niet alleen zien dat dit kwetsbare kind hem vertedert, maar ook hooglijk verbaast  en verwondert, alsof hij oog in oog staat met het geheim van de Schepper zelf.

Het Evangelie van deze dag laat ons ook een andere kant van het leven zien waar we onze ogen niet voor mogen sluiten: als je consequent opkomt voor wie weerloos en kwetsbaar zijn, moet je ook onder ogen durven zien dat er mensen zijn die andere keuzes maken en die zich mogelijk bedreigd voelen. Wetten en tradities maken het leven meer voorspelbaar en gerieflijker. Als je onbekende wegen moet gaan, roept dat vaak angst op, onzekerheid en allerlei ongemak. Velen zijn daar niet van gediend. Dat roept bij hen weerstand op en ongenoegen. Stefanus  – die wij vandaag gedenken – was als diaken aangesteld om de armen in de jonge christengemeente een bijdrage te geven uit de kerkelijke kas. Zo komt hij ook in aanraking met oude geloofsgenoten: Joden uit Egypte en Syrië. Zij zien hem als een afvallige, die het geloof van de voorvaderen heeft losgelaten. Stefanus probeert hen uit te leggen dat Jezus helemaal gepreekt en gehandeld heeft als de grote profeten en dat Hij een man is geweest naar Gods hart. Maar zij hebben daar geen oren naar. Ze zijn zo gechoqueerd dat ze niet naar hem willen luisteren. Gevolg is dat ze hem voorgoed het zwijgen opleggen door hem te stenigen. Zulke dingen gebeuren ook in onze dagen, als fanatici niet meer willen communiceren en kiezen voor het plegen van aanslagen. Stefanus echter wordt niet gedreven door fanatisme, haat en angst, maar botst op mensen die hem beschouwen als een vijand van hun vertrouwde  geloof. Dat vinden ze onverdraaglijk en niet te tolereren.

In het Evangelie horen wij: als Jezus zijn volgelingen op pad stuurt, waarschuwt Hij hen dat ze ook op felle tegenstand kunnen stuiten. Dat ze bedreigd en gevangen genomen zullen worden. Dat is iets anders dan wiegeliedjes zingen bij een kribbe. Vreemd is dat niet, want als je – zoals Jezus –  leert dat je rijk wordt door te delen en weg te geven; dat je een groot mens wordt door je te spiegelen aan de eenvoud en eerlijkheid van kinderen; dat je  – als dat nodig is – risico’s moet durven nemen en vertrouwde patronen moet loslaten, vooral als het gaat om het welzijn van je naaste. Als je beweert dat wetten er zijn om mensen van dienst te zijn en dat niemand slachtoffer mag worden van de Wet, dan zet je de vertrouwde wereld van velen op zijn kop! Dat doe je niet ongestraft . Sommigen voelen zich dan bedreigd in hun positie en aangetast in hun veilige bestaan. Je roept dan weerstand op en vijandigheid. Toch moet je dat riskeren, zegt Jezus, als het welzijn van de zwakkeren in het gedrang komt en er mensen onrecht wordt aangedaan. ‘ Maak je dan niet bezorgd over de manier waarop je je kunt verdedigen’, zegt Jezus .’Wat je in zo’n situatie kunt zeggen of doen word je ingegeven door de H. Geest die uitgaat van de Vader’.  Wij denken: makkelijk gezegd. Je zult maar in zo’n situatie terecht komen.
Dat maakt ons bang en  onzeker. Wat maakt Kerstmis nu – ondanks de coronapandemie en tegenwerking die wij als christenen kunnen ondervinden – voor ons tot een teken van hoop? Wat mogen wij verwachten van dit feest? Vraag is of wij het aandurven het levensverhaal van dit Kind tot leidraad en kompas te maken voor ons doen en laten? Durven wij vertrouwen dat Jezus met ons meegaat als wij zijn weg proberen te gaan?  Zijn levensverhaal maakt duidelijk, dat Hij niet gekozen heeft voor een comfortabel leventje en de weg van de minste weerstand. Wij horen ook dat Jezus – naast al zijn onderricht en zorg voor mensen – zich regelmatig in eenzaamheid terugtrekt en contact zoekt met God om te verstaan wat Die van Hem verwacht. Is dat niet een voorwaarde voor ons  als wij willen verstaan wat er in het concrete leven van ons gevraagd wordt?  Onlangs las ik in de Gerarduskalender: ‘ Alleen zolang wij God zoeken, blijft onze ziel in leven’ En dat is toch het diepste verlangen van ieder van ons!

Dus toch weer huiswerk.  ZALIG KERSTMIS!

********************

Zondag 27 december: Familie om elkaar tot heil te zijn (pastor Franssen)

Velen van ons beleven Kerstmis als een echt familiefeest. Ook kinderen die elders wonen en hun eigen leven leiden proberen toch in deze dagen hun familie te ontmoeten. Daarom is het niet vreemd dat zo kort na Kerstmis ook in de liturgie het feest gevierd wordt van de H. Familie. Het gaat vandaag niet alleen om aandacht voor het gezin waarin Jezus is opgegroeid, maar ook voor onze eigen gezinnen. Als ik tegenwoordig ouders met hun kinderen bezig zie of grootouders met hun kleinkinderen, dan denk ik vaak: wat wordt er toch veel van jullie gevraagd aan aandacht, geduld en incasseringsvermogen? Ik bewonder jullie. De rolpatronen van vroeger zijn veranderd. Tegenwoordig werken vaak beide ouders buitenshuis. V. w. de zorg voor het gezin hebben velen een parttime baan. Op zich een goede zaak dat beide ouders zich verdienstelijk kunnen maken met hun studie en talenten, maar deelname aan het arbeidsproces brengt ook werkdruk en stress met zich mee, met als gevolg dat ouders vaak moe en gespannen thuis komen. En dat gaat menigmaal ten koste van aandacht voor elkaar en voor de kinderen. In het gezin wordt de basis gelegd voor je zelfvertrouwen en je vermogen anderen te vertrouwen. Voor een solide basis in je leven is het van belang dat je ouders je het gevoel geven: ‘Jij mag er zijn! We zijn blij met jou. We zouden je voor geen goud willen missen!’ Wie deze ervaring moet missen, staat op achterstand. Je ziet dan vaak dat kinderen op zoek gaan naar wegen om zichzelf te bevestigen. Talenten die waardering en goedkeuring opleveren ontwikkelen ze dan zo sterk, dat andere gaven in de verdrukking en niet aan bod komen. Als volwassene kun je dat gemis soms pijnlijk voelen.
Ook is het voor ouders moeilijk de juiste balans te vinden tussen je kinderen de nodige ruimte geven en het stellen van grenzen. Want hoe vaak ben je niet bang, dat er iets fout gaat en dat je kind schade oploopt. Vaste patronen, gewoontes en regelmaat in het gezin geven een kind rust en zekerheid. Zoals gezegd is het heel belangrijk dat je als kind gezien en gehoord wordt. Ideale ouders bestaan alleen op papier. Belangrijk is  je kinderen te laten voelen: ‘Ik hou van je. Je kunt op me rekenen, wat er ook gebeurt’. Het gaat er in de opvoeding niet om vooral geen fouten te maken, maar om fouten eerlijk toe te geven, excuus te vragen en te praten met je opgroeiende kinderen over hun ervaringen, vragen en bemerkingen.

U merkt dat de lezingen van dit feest geen panklare recepten leveren voor een goede opvoeding. Wat mij opvalt in het Evangelie van deze zondag: Jozef en Maria gaan met hun baby naar de tempel om God te danken en zijn zegen te vragen over hun toekomst. Als gelovige Joodse mensen komen ze God danken voor het wonder van het leven dat hun in dit Kind ten deel is gevallen. Simeon en Hanna leven sterk in de verwachting van de komst van de Messias. Vervuld van de H. Geest, danken ze God voor dit Kind en spreken hun verwachtingen uit over zijn opdracht en zijn toekomst. Die  toekomst is niet onbewolkt. Het zal niet van een leien dakje gaan. Het zal Maria heel wat hartenpijn gaan kosten. Maar Jezus´ ouders zoeken Gods hulp bij hun opdracht als opvoeders.  Ik weet niet op het U is opgevallen: Abram en zijn vrouw Sara, beiden op een leeftijd dat je niet meer moet rekenen op een zwangerschap, God belooft hen een kind. En omdat Abram het niet kan geloven, leidt God hem naar buiten en zegt: ´Tel de sterren maar als je kunt. Zo talrijk zal jouw nageslacht worden´. En dan staat er vervolgens: ´Abram geloofde de Heer en deze rekende hem dat als gerechtigheid aan´.  Hij durft zich in vertrouwen aan God over te geven.
Als ik terugdenk aan mijn eigen opvoeding, hoorde bij die vaste patronen ook het samen bidden van morgen­ en avondgebed en het danken aan tafel. Ook het naar de kerk gaan en deelnemen aan de vieringen. Zo hebben mijn ouders mij leren geloven op een manier die dieper gaat dan ik in woorden kan uitdrukken. Ze hebben mij daarmee niet alleen een kompas in handen gegeven, maar me ook in contact gebracht met IEMAND bij wie ik altijd terecht kan, God die mijn diepste gedachten, noden en verlangens kent en die mij helpt om te handelen in zijn Geest.
Graag nodig ik U vandaag uit om bijzonder te bidden voor alle gezinnen. Dat God zijn Geest schenkt aan alle ouders, dat ze in staat zijn elkaar van harte lief te hebben en zodat zij geduld en warmte, kracht en wijsheid ontvangen om hun kinderen op te voeden tot gelovige mensen, tot mensen die in staat zijn lief te hebben en vertrouwen te schenken. Dat zij hen leren bidden als een houvast en een bron van kracht. Bijzonder willen wij ook bidden voor alle ouders die er alleen voor staan.
AMEN