Het verhaal over de drie wijzen is door de evangelist Matteus samengesteld aan de hand van uitspraken over een Messias-koning zoals we die vinden bij de profeet Micha en in de Psalmen. Het vormt een onderdeel van een drieluik, samen met het verhaal van Jezus’ Doop en van de bruiloft in Kana. Het zijn verhalen om zijn lezers duidelijk te maken wie Jezus is.
Enerzijds is Hij een mens als wij. Anderzijds is Hij van goddelijke oorsprong. Matteus wil ons laten zien: dit Kind van Bethlehem, geboren uit Joodse ouders in de stad van David, heeft een betekenis die verder reikt dan de grenzen van het Joodse land. Zijn boodschap is bestemd voor alle volken van de wereld. De wijzen over wie hij vertelt mogen we beschouwen als vertegenwoordigers van heel de niet-joodse wereld. Koning Herodes begrijpt dat de wijzen in feite vragen naar de Messias, want hij heeft de hogepriesters en schriftgeleerden geraadpleegd. Dat zijn de mensen die Bijbel kennen. Daarom voelt hij zich bedreigd en maakt hij plannen om zijn mogelijke rivaal om het leven te brengen. Ook de religieuze leiders raken verontrust. Tegenover de machthebbers in Jerusalem plaatst Matteus in zijn verhaal de wijzen. Zij hebben hun veilige thuis verlaten op zoek naar licht. Deze mensen weten niets van het verbond dat God met zijn volk heeft gesloten in de loop van de geschiedenis, maar zij gaan af op de tekens die ze menen te zien in de stand van de sterren. Zo komen ze in Jerusalem met de vraag naar de pasgeboren koning van de Joden. Wij hebben recent gevierd dat Jezus in Bethlehem geboren is en ook waarom. Een Redder wordt Hij door de engel genoemd. Hij is nl. gekomen om de wereld te genezen en te helen. Wij realiseren ons dat misschien niet zo, maar mét het verhaal van zijn geboorte wordt in één adem verteld waarom wij geboren zijn. Het is ook onze bestemming de wereld heel te houden en te maken. Als mensen die het goede willen, leven wij in een wereld waarin het kwaad machtig schijnt te zijn. 
Wij zijn niet geboren om op aarde een kapitaal te vergaren. We zijn veeleer Gods startkapitaal voor een nieuwe wereld, een wereld waarin mensen rijk zijn omdat ze de moed hebben om te delen van wat ze bezitten, een wereld waarin het leven waardevol is, omdat God ons de toekomst toevertrouwt. We zijn niet geboren om grenzen te trekken en anderen buiten te sluiten. Net zoals het Kind van Bethlehem maken wij deel uit van het volk van God dat bestaat uit mensen van goede wil, welke kleur, taal of nationaliteit we ook hebben. We zijn beslist niet geboren om te horen dat we niets voorstellen of minder waard zijn dan een ander. Integendeel: Jezus neemt het juist op voor wie in de ogen van anderen niet in tel zijn. ‘ Wat je voor hen doet, heb je voor Mij gedaan’, zegt Hij. In woord en daad maakt Hij duidelijk hoe kostbaar ieder mens is in de ogen van God. We mogen aannemen dat God – dieper dan ouders die een kind verwachten – ook van ons gedroomd heeft, nog vóór wij geboren werden. Hij ziet zoveel goeds in ons. Het komt er echter nu op aan dat we dat zelf ook willen zien. Matteus vertelt dat het de wijzen geen rust laat om te ontdekken wat die bijzondere ster voor een boodschap voor hen heeft. Klopt het wat zij vermoeden over die pasgeboren koning? Voor ieder van ons is het van levensbelang te ontdekken wat het doel en de zin is van onze geboorte, waarom God ons het leven heeft geschonken heeft. Waar heeft God van gedroomd voordat wij geboren werden. Wat heeft God in ons gezien? Het verhaal vertelt dat de wijzen het Kind in de kribbe kostbare geschenken aanbieden. Ook al hebben we de idee dat wij niet veel te bieden hebben, toch zijn we meer dan welkom bij zijn kribbe. We worden door Hem uitgenodigd, niet zozeer te waken over alles wat wij menen te hebben of te zijn, maar om op verkenning te gaan als de wijzen. Proberen te verstaan wat de signalen ons te zeggen hebben die wij dagelijks op onze levensweg tegenkomen. We wandelen daarbij niet in volslagen duisternis. Jezus is de heldere Ster die ons oriëntatie biedt. Wij krijgen geen kant-en-klare oplossingen aangereikt voor de problemen waar wij mee worstelen, maar het knielen en toeven bij zijn kribbe geeft ons licht en kracht, moed en vertrouwen. Met Jezus voor ogen zullen wij ontdekken waarom wij geboren zijn. Ons leven heeft een doel, of we nou oud of jong zijn, gezond of ziek, beperkt of rijk getalenteerd: God heeft deze wereld door ons iets te zeggen. Waarschijnlijk is het niet goed op de oude voet verder te gaan, maar moeten we een andere weg te kiezen zoals de wijzen.
ZALIG NIEUWJAAR!
Emeritus pastor Franssen.
